Μία από τις κλασικές ταινίες της βιομηχανίας κινουμένων σχεδίων της Disney προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσα το 1940. Από τότε χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης μεταξύ των παιδιών, αλλά και των ενηλίκων σε όλον τον κόσμο. Πρόκειται για τον Πινόκιο. Ωστόσο, η ιστορία αυτής της ξύλινης μαριονέτας κρύβει...
αρκετές αποκρυφιστικές αλληγορίες που βασίζονται σε διδασκαλίες ταγμάτων εσωτερισμού. Φυσικά αυτή η παράμετρος σπάνια γίνεται αντικείμενο συζήτησης. Εδώ θα αναφέρουμε ποια είναι η ιστορία της συγκεκριμένης ταινίας καθώς και κάποιες από τις όχι και τόσο αθώες και παιδικές πτυχές της.
Αν παρακολουθήσετε με ανοιχτό μυαλό την ταινία θα δείτε ότι πρόκειται για μία από τις κατεξοχήν προγραμματιστικές που υπάρχουν. Πρόκειται για μία τεράστια αλληγορία σχετικά με το τι είναι η πνευματικότητα στη σύγχρονη κοινωνία. Υπάρχουν άραγε στοιχεία που παραπέμπουν σε αναφορές τελετών μυήσεων αποκρυφιστικών μυστηρίων και λατρειών; Αν κάποιος ψάξει από που κρατάει η σκούφια του Πινόκιο πριν από την μεταφορά του στον κινηματογράφο θα επιβεβαιωθεί για τα παραπάνω.
Δεν χρειάζεται φυσικά να αναφέρω ότι τόσο η ταινία όσο και η ίδια η ιστορία του Πινόκιο είναι μία κλασική αναφορά στις μνήμες όλων σχεδών των παιδιών. Πίσω από την ιστορία της μαριονέτας που προσπαθεί να γίνει ένα καλό αγόρι βρίσκεται μία βαθιά ιστορία πνευματική αναζήτησης που έχει τις ρίζες της στις Μυστηριακές αποκρυφιστικές σχολές. Μέσα από το μάτια ενός μυημένου, η παιδική ιστορία “του να γίνεις καλός” και να μην λες ψέμματα γίνεται η αναζήτηση ενός ανθρώπου για σοφία και πνευματικό διαφωτισμό. Αν κάποιος λάβει υπόψη του τόσο το περιβάλλον του συγγραφέα του Πινόκιο όσο και τις λογοτεχνικές αναφορές που γίνονται στο βιβλίο τότε μπορεί να καταλάβει το κρυφό γνωστικό νόημά του.
Η σειρά ιστοριών με τίτλο Giannettino, για παράδειγμα αναφέρεται στην ενοποίηση της Ιταλίας.
«Ο Lorenzini είχε εμμονή με την ιδέα να χρησιμοποιήσει έναν φιλικό και παράλληλα αναξιόπιστο χαρακτήρα σαν ένα μέσο για εκφράσει τις δικές του ιδέες μέσα από μία αλληγορία. Το 1880 ξεκίνησε τη συγγραφή της “Ιστορίας μίας Μαριονέτας” (Storia di un burattino) που είναι επίσης γνωστό σαν “Η περιπέτειες του Πινόκιο” όπου κομμάτια της δημοσιεύονταν στην πρώτη Ιταλική εβδομαδιαία εφημερίδα για παιδιά Giornale dei Bambini.
“Οι περιπέτειες του Πινόκιο” είναι ένα παραμύθι που περιφράφει τις ιστορίες μία πεισματάρας μαριονέτας στην αναζήτησή του με σκοπό να γίνει ένα αληθινό αγόρι και δημοσιεύτηκε το 1883.
Το έργο όμως του Lorenzini δεν ήταν μόνο πολιτικό. Τα γραφόμενά του και ιδιαίτερα αυτό που αφορά τον Πινόκιο περιέχουν μία μεγάλη λίστα μεταφυσικών στοιχείων που συχνά προσπερνώνται από τους σύγχρονους αναγνώστες. Ένα γεγονός που πρέπει να κατανοήσουμε πλήρως είναι ότι ο ίδιος ο συγγραφέας ήταν ένας ενεργός Ελευθεροτέκτονας. Σε ένα δοκίμιο με τίτλο “Πινόκιο, ο αδελφός μου” (Pinocchio, mio Fratello) ένας άλλος Ιταλός Ελευθεροτέκτονας, ο Giovanni Malevolti περιγράφει το Μασονικό παρελθόν του Lorenzini:
“Η μύηση του Carlo Collodi στον Ελευθεροτεκτονισμό, ακόμα και αν δεν μπορεί να πιστοποιηθεί μέσα σε επίσημα χαρτιά, είναι παγκόσμια αναγνωρισμένη και αναφέρεται συχνά. Ο Aldo Mola, ένας μη-Μασόνος που συχνά χαρακτηρίζεται σαν ο επίσημος ιστορικός του Ελευθεροτεκτονισμού έχει εκφραστεί με μεγάλη σιγουριά για τη μύηση του συγγραφέα στην Μασονική οικογένεια. Συγκεκριμένα γεγονότα από τη ζωή του in Collodi φαίνεται ότι επιβεβαιώνουν αυτό το γεγονός: η ίδρυση μίας εφημερίδας το 1848 με τίτλο “Ο φάρος” (Il Lampione) που όπως είπε ο Lorenzini “φώτισε όλους εκείνους που έτρεμαν στο σκοτάδι.” Επιπλέον ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του “έναν πιστό μαθητή του Mazzini, ενός πολλά υποσχόμενου Ιταλού Ελευθεροτέκτονα και επαναστάτη.)”
Το όνομα του Collodi μπορεί να βρει κανείς δημοσιευμένο στη Μεγάλη Στοά όλης της Αγγλίας όπου υπάρχουν διάσημοι Ελευθεροτέκτονες. Το κείμενο του Malevolti συνεχίζει: “υπάρχουν δύο τρόποι να διαβάσει κάποιος τις “Περιπέτειες του Πινόκιο.”
Ο πρώτος τρόπος θα είναι αυτός που έλεγα ο προφανής, όπου ο αναγνώστης, πιθανότατα ένα παιδί μαθαίνει για τα παραστρατήματα μίας ξύλινης μαριονέτας. Ο δεύτερος τρίπος είναι η ανάγνωση από μία Μασονική οπτική γωνία όπου ο έντονος συμβολισμός συμπληρώνει χωρίς να αντικαθιστά την απλή και γραμμική αφήγηση των γεγονότων.” Απόσπασμα από το έργο του Giovanni Malevolti, Pinocchio, mio Fratello.
O Lorenzini έγραψε τον Πινόκιο ακολουθώντας μία μεγάλη παράδοση στην οποία βασίζονται τα μυστικιστικά κείμενα: μία απλή αφηγηματική ιστορία όπου όλοι μπορούν να την απολαύσουν, αλλά με κρυφά μηνύματα που στόχο έχουν εκείνους “που γνωρίζουν.”
Με φιλοσοφικούς όρους ο Δημιουργός είναι ένας “κατώτερος θεός” του φυσικού κόσμους, μία οντόντητα που δημιουργεί ατελή όντα τα οποία είναι καταδικασμένα να αντιμετωπίζουν τις ατυχίες της υλικής ζωής. Το σπίτι του Τζεπέττο είναι γεμάτο από ρολόγια που φτιάχνει ο ίδιος και τα οποία χρησιμοποιούνται για να μετρούν το χρόνο, που δεν είναι τίποτα άλλο από έναν μεγάλο περιορισμός σε αυτό το φυσικό πεδίο της ύπαρξης.
Ο Τζεπέτο έχει δημιουργήσει μία τέλεια μαριονέτα που μοιάζει με άνθρωπο, αλλά αντιλαμβάνεται ότι χρειάζεται τη βοήθεια του “Ανώτερου Θεού” για να δώσει στον Πινόκιο το θείο σπινθήρα, ώστε να μεταμορφωθεί σε ένα “πραγματικό αγόρι” ή με όρους εσωτερισμούς έναν πεφωτισμένο άνθρωπο. Τι κάνει λοιπόν; Κάνει μία ευχή σε ένα αστέρι. Ρωτάει τον Ανώτερο Θεό (τον Μέγα Αρχιτέκτονα για τους Μασόνου) να εμφυσήσει στον Πινόκιο λίγο από τη θεϊκή του ουσία. Άραγε γίνεται αναφορά στον Αστερισμό του Σείριου, το άστρο του Ελευθεροτεκτονισμού;
Η “Μπλε Νεράιδα” είναι η αντιπρόσωπος του Ανώτερου Θεού και κατεβαίνει στη Γη για να δώσει στον Πινόκιο έναν σπινθήρα από το Θεϊκό Νου, ή απλά τον “Νου” για τους Γνωστικούς.
Η Νεράιδα μεταδίδει στον Πινόκιο το δώρο της ζωής και της ελεύθερης βούλησης. Αν και ζωντανεύει, δεν είναι ακόμα ένα “αληθινό αγόρι.” Οι μυστικιστικές σχολές διδάσκουν ότι η αληθινή ζωή ξεκινά μετά τη μύηση. Οτιδήποτε πριν από αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία αργή παρακμή. Όταν ο Πινόκιο ρωτάει “Είμαι ένα αληθινό αγόρι;” η Νεράιδα απαντά “Όχι, Πινόκιο. Για να κάνω την επιθυμία του Τζεπέττο αληθινή είναι αποκλειστικά δική σου ευθύνη. Απόδειξε στον εαυτό σου ότι είσαι γενναίος, αληθινός και ανιδιοτελής και κάποια μέρα θα γίνεις ένα αληθινό αγόρι.”
Αυτό το θέμα της αυτοδυναμίας και της αυτο-βελτίωσης είναι έντονα εμπνευσμένο από Γνωστικές / μασονικές διδασκαλίες: η πνευματική σωτηρία είναι κάτι που πετυχαίνεται μέσω της πειθαρχίας, της αυτογνωσίας και της δύναμης της θέλησης. Οι Μασόνοι συμβολίζουν αυτή την αλληγορία με την εικόνα του «Σκληρού και Τέλειου Μασόνου.» Στον Τεκτονισμός αυτή η αλληγορία αναφέρεται στους αμύητους λίγο πριν το διαφωτισμό.
Με τον ίδιο τροπο οι Μασόνοι αναπαριστάνουν τη διαδικασία της διαφώτισης σαν μία μεταμόρφωση μία σκληρής πέτρας σε μία λεία πέτρα, έτσι και ο Πινόκιο ξεκινάει το ταξίδι του σαν ένα σκληρό και άκαμπτο κομμάτι ξύλου που αναζητά να «λειάνει» τις γωνίες του και να γίνει ένα αληθινό αγόρι.
Ωστόσο, τίποτα δεν του δίνεται χωρίς να προσπαθήσει και ο ίδιος. Μία εσωτερική αλχημική διαδικασία πρέπει να πραγματοποιηθεί έτσι ώστε ο ίδιος να γίνει άξιος αυτής της διαφώτισης. Πρέπει να περάσει μέσα από τις δυσκολίες της ζωής, να πολεμήσει τους πειρασμούς να χρησιμοποιήσει τη συνείδησή του (που μέσα στην ταινία παρουσιάζεται σαν τον Τζίνιμι, τον Γρύλλο) και πρέπει να βρει το σωστό μονοπάτι. Το πρώτο βήμα είναι να πάει στο σχολείο, γεγονός που αντιπροσωπεύει τη γνώση. Μετά από αυτό οι πειρασμοί της ζωής εμφανίζονται στο μονοπάτι του Πινόκιο.
Ο Πειρασμός της Δόξας και της Φήμης: Στο δρόμο για το σχολείο ο Πινόκιο συναντά την Αλεπού (Foulfellow, στα αγγλικά) και τον Γιδδεών τη Γάτα που τον αποπλανούν στον “εύκολο δρόμο για την επιτυχεία”: ο δρόμος της βιομηχανίας τους θεάματος. Παρόλο τις προειδοποιήσεις της συνείδησής του, η μαριονέτα του Πινόκιο ακολουθεί αυτούς τους επικίνδυνους χαρακτήρες και μεταπωλείται στον Στρομπόλι έναν ένθερμο υποστηρικτή της βιομηχανίας του κουκλοθέατρου.
Στη διάρκεια της παράστασής του ο Πινόκιο γνωρίζει από κοντά όλες τις πτυχές του “εύκολου δρόμου:” δόξα, χρήματα και καυτές γυναικείες μαριονέτες.
Ο Πινόκιο ωστόσο μαθαίνει γρήγορα το κόστος αυτής της ψευδούς αποτυχίας: δεν μπορεί να πάει πίσω να δει τον πατέρα του (τον Δημιουργό), τα χρήματα που κερδίζει πηγαίνουν στα χέρια του Στρόμπολι, του “διαχειριστή” του και βλέπει ποια θα είναι η τύχη του όταν μεγαλώσει.
Δείτε τη φωτογραφία αυτής της μαριονέτας … μάλλον μία ζοφερή απεικόνιση του θεάματος, έτσι δεν είναι; Δεν είναι ουσιαστικά τίποτα περισσότερο από μια μαριονέτα …. μετά βλέπουμε την αληθινή φύση του «εύκολου δρόμου», όπου ο Πινόκιο καταλαβαίνει τη θλιβερή κατάσταση που είναι να ζεις μέσα σε κλουβί. Είναι κάτι σαν ζώο και βρίσκεται στο έλεος ενός «σκληρού εργοδότη» που τον εξαπάτησε για να πουλήσει την ψυχή του.
Ο Πινόκιο τότε ανακτά την συνείδησή του—τον γνωστό Γρύλλο—και περιμένει να αποδράσει. Παρόλο όλη την ευσυνειδησία στον κόσμο δεν μπορεί να τον σώσει και ο γρύλλος δεν μπορεί να ανοίξει την κλειδαριά. Είναι τελικά απαραίτητο τίποτα λιγότερο από μια θεϊκή παρέμβαση για να τον σώσει, αλλά όχι πριν προλάβει να είναι ειλικρινής με την νεράιδα (τη θεϊκή αγγελιοφόρο) και, κυρίως με τον εαυτό του.
Οι Γήινοι Πειρασμοί: Πίσω στο σωστό δρόμο, ο Πινόκιο συναντά και πάλι την Αλεπού που τον παρασύρει στο “Νησί των Απολαύσεων” ένα μέρος που δεν υπάρχει σχολείο (γνώση) και νόμοι (ηθική). Τα παιδιά μπορούν να τρώνε, να πίνουν, να καπνίζουν και να κάνουν ό,τι θέλουν … όλα κάτω από το βλέμμα του Επόπτη.
Το “Νησί των Απολαύσεων” είναι μία αλληγορία για τον “έκλυτο βίο” από άγνοια και την συνεχή στιγμιαία απόλαυση και άμεση ικανοποίηση όλων των πιο χαμηλών ενστίκτων κάποιου. Ο Επόπτης ενθαρρύνει αυτή την συμπεριφορά γνωρίζονται ότι είναι μία τέλεια μέθοδος για να δημιουργήσει δούλους. Τα αγόρια που επιδίδονται υπερβολικά σε αυτόν τον τρόπο ζωής μεταμορφώνονται σε γαϊδούρια τα οποία εκμεταλλεύεται ο Επόπτης για να δουλεύουν σε ένα ορυχείο. Πρόκειται λοιπόν για άλλη μία αλληγορία αυτή τη φορά που αφορά τις άβουλες μάζες.
Ο ίδιος ο Πινόκιο αρχίζει να μεταμορφώνεται σε γάιδαρο. Αν δούμε υπό το πρίσμα του εσωτερισμού τότε είναι που βρίσκεται πιο κοντά στην υλική πλευρά της υπόστασής του, μία προσωποποίηση αυτού του επίμονου ζώου, παρά μία προσωποποίηση του πνευματικού του εαυτού. Αυτό το τμήμα της ιστορίας είναι μια λογοτεχνική αναφορά στο έργο του Απουλίου «Μεταμορφώσεις ή Χρυσός Όνος,» ένα κλασικό έργο που μελετάται από πολλές μυστηριακές σχολές, καθώς και από τον Ελευθεροτεκτονισμό.
Στις Μεταμορφώσεις περιγράφονται οι περιπέτειες του Λούκιου ο οποίος από πειρασμός αποφασίζει να γνωρίσει τα θαύματα τις μαγείας και καταφέρνει να μεταμορφωθεί από την ανοησία του σε έναν γάιδαρο. Αυτό τον οδηγεί σε μια μακρά και επίπονη διαδρομή, όπου τελικά σώθηκε από την Ίσιδα αφού έχει συμμετοχή στη λατρεία και τα μυστήριά της. και ενώνει λατρεία μυστήριο της. Η ιστορία των Μεταμορφώσεων φέρει πολλές ομοιότητες με την αντίστοιχη του Πινόκιο σε ό,τι αφορά το σενάριο, την πνευματική του αλληγορία και το θέμα της μυήσεως στον αποκρυφισμό.
Ο Πινόκιο, μόλις ανακτά τη συνείδησή του, δραπετεύει από τη φυλακή και τον έκλυτο βίο του «Νησιού των Απολαύσεων.»
Η Μύηση: Ο Πινόκιο επιστρέφει στο σπίτι για να ενωθεί και πάλι με τον πατέρα του, αλλά το σπίτι είναι άδειο. Μαθαίνει ότι τον Τζεπέτο τον έχει καταπιεί μία τεράστια φάλαινα. Ο Πινόκιο τότε με σκοπό να βρει το Δημιουργό του πηδάει μέσα στο νερό όπου τον καταπίνει η φάλαινα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με την τελική μύηση όπου πρέπει να ξεφύγει από το σκοτάδι μίας ζωής μέσα στην άγνοια—την οποία συμβολίζει το στομάχι του κήτους—και να οδηγηθεί στην πνευματική φώτιση.
Για άλλη μία φορά ο Carlo Collodi εμπνέεταθ σε μεγάλο βαθμό από μία γνωστή πνευματική μύηση που την συναντάμε στην ιστορία του Ιωνά και του Κήτους δημοφιλής στο Χριστιανισμό, στον Ισλαμισμό και στον Ιουδαϊσμό, αλλά και στις μυστηριακές σχολές.
Ο Ιωνάς είναι επίσης και ο κεντρικός χαρακτήρας του “Βιβλίου του Ιωνά” τον οποίο διατάζει ο θεός να πάει στην Νινευή και να δώσει μία ψεύτικη προφητεία. Ο Ιωνάς θέλοντας να ξεφύγει από αυτό φεύγει και επιβιβάζεται σε ένα πλοίο. Αφού ξεσπάει μία μεγάλη καταιγίδα το πλήρωμα του πλοίου αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά και μαθαίνουν το παράπτωμα του Ιωνά. Ο ίδιος το παραδέχεται και δέχεται να πέσει στη θάλασσα για να σταματήσει η θαλασσοταραχή. Μετά από θαύμα ο Ιωνάς σωζεται από θαύμα αφού τον καταπίνει ένα τεράστιο κήτος στην κοιλιά του οποίου περνάει τρεις μέρες και τρεις νύχτες. Μετά από αυτό ο Ιωνάς υπόσχεται στο θεό ότι θα κάνει αυτό που του είχε πει αρχικά και το κήτος τον ξερνάει στην ξηρά.
Όταν χρησιμοποιείται σαν συμβολισμός του κακού το ψάρι αντιπροσωπεύει τη γη (την κατώτατη φύση του ανθρώπου) και την ταφή. Έτσι και ο Ιωνάς, περνώντας τρεις μέρες στην κοιλιά του. Πολλοί Πατέρες της Εκκλησίας θεωρούν ότι το κήτος που κατάπιε τον Ιωνά είναι το σύμβολο του Πατέρα θεού που όταν ο προφήτης του πετιέται στη θάλασσα, δέχθηκε τον Ιωνά μέσα στη δική του φύση μέχρι να είναι εκείνος ασφαλής. Η ιστορία του Ιωνά αποτελεί μία περιγραφή μύησης στα Μυστήρια και το μεγάλο κήτος συμβολίζει το σκοτάδι της άγνοιας που περιβάλλει τον άνθρωπο όταν αυτός ρίχνεται έξω από το πλοίο—γέννηση—μέσα στη θάλασσα—τη ζωή.
Ο Πινόκιο με τον ίδιο τρόπο πέρασε μέσα από τις δυσκολίες μίας μυήσεως και βγήκε έξω στο φως περνώντας μέσα από το σκότος της άγνοιας. Βγαίνει έξω από τον τάφο, όπως και ο Χριστός. Είναι τώρα ένα “αληθινό αγόρι,” ένας πεφωτισμένος άνδρας που έσπασε τις αλυσίδες της υλικής ζωής και αγκαλιάζει τον πραγματικό ανώτερο εαυτό του. Ο Γρύλλος λαμβάνει μία χρυσή καρφίτσα από την Νεράιδα πράγμα που αντιπροσωπεύει την αλχημική διαδικασία της μεταμόρφωσης της συνείδησης του Πινόκιο από ένα ακατέργαστο μέταλλο σε χρυσό.
Η “Μεγάλη Δουλειά” έχει πραγματοποιηθεί. Τι μένει λοιπόν να γίνει;
Ένα τρελό πάρτι με την συνοδεία ακορντεόν, φυσικά!
Συμπέρασμα: Αν το δει κανείς με τα μάτια ενός μυημένου, η ιστορία του Πινόκιο είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα παραμύθι. Οι λεπτομέρειες στην ταινία μπορεί να φαίνονται ασήμαντες, αλλά ξαφνικά δείχνουν έναν ολοφάνερο συμβολισμό και μία αλήθεια. Εμπνευσμένη από άλλα κλασικά μεταφυσικά έργα όπως “Οι Μεταμορφώσεις” και η ιστορία του Ιωνά, ο Carlo Collodi έγραψε μία σύγχρονη ιστορία μύησης που είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές της Μασονικής ζωής.
Αν και η σχέση του Disney με τον Ελευθεροτεκτονισμό πάντα αμφισβητείται, η επιλογή αυτής της ιστορίας για να γίνει ταινία είναι ενδεικτική. Πολλές συμβολικές λεπτομέρειες προστέθηκαν ώστε να γίνουν περισσότερο προφανείς οι αποκρυφιστικές λεπτομέρειες της αρχικής ιστορίας. Αν κάποιος σκεφτεί το πόσες φορές έχει παρουσιαστεί η ιστορία του Πινόκιο και η επιτυχία της ανά τον κόσμο (είναι το νούμερο ένα βιβλίο σε πωλήσεις παγκοσμίως) μπορεί να αντιληφθεί ότι αυτό που έχει παρακολουθήσει δεν είναι τίποτα άλλο από μία πορεία προς τη διαφώτιση που πολλοί λίγοι το καταλαβαίνουν. O Πινόκιο παραμένει ακόμα και σήμερα μία Μασονική ιστορία και αποκαλύπτει το φιλοσοφικό υπόβαθρο εκείνων που έχουν και ελέγχουν τη δύναμη των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της βιομηχανίας του θεάματος.
http://epanastasi-gr.blogspot.com/2012/08/blog-post_416.html#more
αρκετές αποκρυφιστικές αλληγορίες που βασίζονται σε διδασκαλίες ταγμάτων εσωτερισμού. Φυσικά αυτή η παράμετρος σπάνια γίνεται αντικείμενο συζήτησης. Εδώ θα αναφέρουμε ποια είναι η ιστορία της συγκεκριμένης ταινίας καθώς και κάποιες από τις όχι και τόσο αθώες και παιδικές πτυχές της.
Αν παρακολουθήσετε με ανοιχτό μυαλό την ταινία θα δείτε ότι πρόκειται για μία από τις κατεξοχήν προγραμματιστικές που υπάρχουν. Πρόκειται για μία τεράστια αλληγορία σχετικά με το τι είναι η πνευματικότητα στη σύγχρονη κοινωνία. Υπάρχουν άραγε στοιχεία που παραπέμπουν σε αναφορές τελετών μυήσεων αποκρυφιστικών μυστηρίων και λατρειών; Αν κάποιος ψάξει από που κρατάει η σκούφια του Πινόκιο πριν από την μεταφορά του στον κινηματογράφο θα επιβεβαιωθεί για τα παραπάνω.
Δεν χρειάζεται φυσικά να αναφέρω ότι τόσο η ταινία όσο και η ίδια η ιστορία του Πινόκιο είναι μία κλασική αναφορά στις μνήμες όλων σχεδών των παιδιών. Πίσω από την ιστορία της μαριονέτας που προσπαθεί να γίνει ένα καλό αγόρι βρίσκεται μία βαθιά ιστορία πνευματική αναζήτησης που έχει τις ρίζες της στις Μυστηριακές αποκρυφιστικές σχολές. Μέσα από το μάτια ενός μυημένου, η παιδική ιστορία “του να γίνεις καλός” και να μην λες ψέμματα γίνεται η αναζήτηση ενός ανθρώπου για σοφία και πνευματικό διαφωτισμό. Αν κάποιος λάβει υπόψη του τόσο το περιβάλλον του συγγραφέα του Πινόκιο όσο και τις λογοτεχνικές αναφορές που γίνονται στο βιβλίο τότε μπορεί να καταλάβει το κρυφό γνωστικό νόημά του.
Ο Συγγραφέας του Πινόκιο.
Carlo Lorenzini γνωστός σαν Carlo Collodi: Ο Πινόκιο γράφτηκε από τον Carlo Lorenzini (γνωστός συγγραφικά με το ψευδώνυμο Carlo Collodi) μεταξύ του 1881 και 1883 στην Ιταλία. Ο Lorenzini ξεκίνησε την συγγραφική του καρριέρα αρθρογραφώντας στις εφημερίδες (Il Lampione and Il Fanfulla ) όπου συχνά χρησιμοποιούσε τη σάτυρα για να εκφράσει τις πολιτικές τους απόψεις. Το 1875 έκανε την είσοδό του στον κόσμο της παιδικής λογοτεχνίας και χρησιμοποίησε αυτό το δρόμο για να μεταδώσει τις πολιτικές του πεποιθήσεις.Η σειρά ιστοριών με τίτλο Giannettino, για παράδειγμα αναφέρεται στην ενοποίηση της Ιταλίας.
«Ο Lorenzini είχε εμμονή με την ιδέα να χρησιμοποιήσει έναν φιλικό και παράλληλα αναξιόπιστο χαρακτήρα σαν ένα μέσο για εκφράσει τις δικές του ιδέες μέσα από μία αλληγορία. Το 1880 ξεκίνησε τη συγγραφή της “Ιστορίας μίας Μαριονέτας” (Storia di un burattino) που είναι επίσης γνωστό σαν “Η περιπέτειες του Πινόκιο” όπου κομμάτια της δημοσιεύονταν στην πρώτη Ιταλική εβδομαδιαία εφημερίδα για παιδιά Giornale dei Bambini.
“Οι περιπέτειες του Πινόκιο” είναι ένα παραμύθι που περιφράφει τις ιστορίες μία πεισματάρας μαριονέτας στην αναζήτησή του με σκοπό να γίνει ένα αληθινό αγόρι και δημοσιεύτηκε το 1883.
Το έργο όμως του Lorenzini δεν ήταν μόνο πολιτικό. Τα γραφόμενά του και ιδιαίτερα αυτό που αφορά τον Πινόκιο περιέχουν μία μεγάλη λίστα μεταφυσικών στοιχείων που συχνά προσπερνώνται από τους σύγχρονους αναγνώστες. Ένα γεγονός που πρέπει να κατανοήσουμε πλήρως είναι ότι ο ίδιος ο συγγραφέας ήταν ένας ενεργός Ελευθεροτέκτονας. Σε ένα δοκίμιο με τίτλο “Πινόκιο, ο αδελφός μου” (Pinocchio, mio Fratello) ένας άλλος Ιταλός Ελευθεροτέκτονας, ο Giovanni Malevolti περιγράφει το Μασονικό παρελθόν του Lorenzini:
“Η μύηση του Carlo Collodi στον Ελευθεροτεκτονισμό, ακόμα και αν δεν μπορεί να πιστοποιηθεί μέσα σε επίσημα χαρτιά, είναι παγκόσμια αναγνωρισμένη και αναφέρεται συχνά. Ο Aldo Mola, ένας μη-Μασόνος που συχνά χαρακτηρίζεται σαν ο επίσημος ιστορικός του Ελευθεροτεκτονισμού έχει εκφραστεί με μεγάλη σιγουριά για τη μύηση του συγγραφέα στην Μασονική οικογένεια. Συγκεκριμένα γεγονότα από τη ζωή του in Collodi φαίνεται ότι επιβεβαιώνουν αυτό το γεγονός: η ίδρυση μίας εφημερίδας το 1848 με τίτλο “Ο φάρος” (Il Lampione) που όπως είπε ο Lorenzini “φώτισε όλους εκείνους που έτρεμαν στο σκοτάδι.” Επιπλέον ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του “έναν πιστό μαθητή του Mazzini, ενός πολλά υποσχόμενου Ιταλού Ελευθεροτέκτονα και επαναστάτη.)”
Το όνομα του Collodi μπορεί να βρει κανείς δημοσιευμένο στη Μεγάλη Στοά όλης της Αγγλίας όπου υπάρχουν διάσημοι Ελευθεροτέκτονες. Το κείμενο του Malevolti συνεχίζει: “υπάρχουν δύο τρόποι να διαβάσει κάποιος τις “Περιπέτειες του Πινόκιο.”
Ο πρώτος τρόπος θα είναι αυτός που έλεγα ο προφανής, όπου ο αναγνώστης, πιθανότατα ένα παιδί μαθαίνει για τα παραστρατήματα μίας ξύλινης μαριονέτας. Ο δεύτερος τρίπος είναι η ανάγνωση από μία Μασονική οπτική γωνία όπου ο έντονος συμβολισμός συμπληρώνει χωρίς να αντικαθιστά την απλή και γραμμική αφήγηση των γεγονότων.” Απόσπασμα από το έργο του Giovanni Malevolti, Pinocchio, mio Fratello.
O Lorenzini έγραψε τον Πινόκιο ακολουθώντας μία μεγάλη παράδοση στην οποία βασίζονται τα μυστικιστικά κείμενα: μία απλή αφηγηματική ιστορία όπου όλοι μπορούν να την απολαύσουν, αλλά με κρυφά μηνύματα που στόχο έχουν εκείνους “που γνωρίζουν.”
Ανάλυση της ταινίας: Υπάρχουν πολλές διαφορές ανάμεσα στο βιβλίο του Collodi και της ταινίας του Disney. Το σενάριο έχει απλοποιηθεί και ο Πινόκιο γίνεται ένας αθώος, χαρούμενος χαρακτήρας, παρά ο πεισματάρης, ο αχάριστος και ο απροσάρμοστος ήρωας του βιβλίου. Όλα τα βασικά στοιχεία υπάρχουν, φυσικά προσαρμοσμένα για τις ανάγκες τις ταινίας, αλλά τα βασικά μηνύματα προβάλλονται όπως είναι και στο βιβλίο.
Η Δημιουργία: Η ταινία ξεκινάει με έναν Ιταλό μαραγκό, τον Τζεπέττο που φτιάχνει μία μαριονέτα από ένα κομμάτι ξύλου. Ο ίδιος δίνει στη μαριονέτα του ανθρώπινα χαρακτηριστικά, αλλά παρόλο αυτά δεν έχει ζωή. Με έναν τρόπο, ο Τζεπέττο παρουσιάζεται σαν τον Δημιουργό του Πλάτωνα και των Γνωστικών. Η λέξη “Δημιουργός” εμπεριέχει επίσης την έννοια του καλλιτέχνη ή αυτού που φτιάχνει κάτι μέσα από την τέχνη.Με φιλοσοφικούς όρους ο Δημιουργός είναι ένας “κατώτερος θεός” του φυσικού κόσμους, μία οντόντητα που δημιουργεί ατελή όντα τα οποία είναι καταδικασμένα να αντιμετωπίζουν τις ατυχίες της υλικής ζωής. Το σπίτι του Τζεπέττο είναι γεμάτο από ρολόγια που φτιάχνει ο ίδιος και τα οποία χρησιμοποιούνται για να μετρούν το χρόνο, που δεν είναι τίποτα άλλο από έναν μεγάλο περιορισμός σε αυτό το φυσικό πεδίο της ύπαρξης.
Ο Τζεπέτο έχει δημιουργήσει μία τέλεια μαριονέτα που μοιάζει με άνθρωπο, αλλά αντιλαμβάνεται ότι χρειάζεται τη βοήθεια του “Ανώτερου Θεού” για να δώσει στον Πινόκιο το θείο σπινθήρα, ώστε να μεταμορφωθεί σε ένα “πραγματικό αγόρι” ή με όρους εσωτερισμούς έναν πεφωτισμένο άνθρωπο. Τι κάνει λοιπόν; Κάνει μία ευχή σε ένα αστέρι. Ρωτάει τον Ανώτερο Θεό (τον Μέγα Αρχιτέκτονα για τους Μασόνου) να εμφυσήσει στον Πινόκιο λίγο από τη θεϊκή του ουσία. Άραγε γίνεται αναφορά στον Αστερισμό του Σείριου, το άστρο του Ελευθεροτεκτονισμού;
Η “Μπλε Νεράιδα” είναι η αντιπρόσωπος του Ανώτερου Θεού και κατεβαίνει στη Γη για να δώσει στον Πινόκιο έναν σπινθήρα από το Θεϊκό Νου, ή απλά τον “Νου” για τους Γνωστικούς.
Η Νεράιδα μεταδίδει στον Πινόκιο το δώρο της ζωής και της ελεύθερης βούλησης. Αν και ζωντανεύει, δεν είναι ακόμα ένα “αληθινό αγόρι.” Οι μυστικιστικές σχολές διδάσκουν ότι η αληθινή ζωή ξεκινά μετά τη μύηση. Οτιδήποτε πριν από αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία αργή παρακμή. Όταν ο Πινόκιο ρωτάει “Είμαι ένα αληθινό αγόρι;” η Νεράιδα απαντά “Όχι, Πινόκιο. Για να κάνω την επιθυμία του Τζεπέττο αληθινή είναι αποκλειστικά δική σου ευθύνη. Απόδειξε στον εαυτό σου ότι είσαι γενναίος, αληθινός και ανιδιοτελής και κάποια μέρα θα γίνεις ένα αληθινό αγόρι.”
Αυτό το θέμα της αυτοδυναμίας και της αυτο-βελτίωσης είναι έντονα εμπνευσμένο από Γνωστικές / μασονικές διδασκαλίες: η πνευματική σωτηρία είναι κάτι που πετυχαίνεται μέσω της πειθαρχίας, της αυτογνωσίας και της δύναμης της θέλησης. Οι Μασόνοι συμβολίζουν αυτή την αλληγορία με την εικόνα του «Σκληρού και Τέλειου Μασόνου.» Στον Τεκτονισμός αυτή η αλληγορία αναφέρεται στους αμύητους λίγο πριν το διαφωτισμό.
Με τον ίδιο τροπο οι Μασόνοι αναπαριστάνουν τη διαδικασία της διαφώτισης σαν μία μεταμόρφωση μία σκληρής πέτρας σε μία λεία πέτρα, έτσι και ο Πινόκιο ξεκινάει το ταξίδι του σαν ένα σκληρό και άκαμπτο κομμάτι ξύλου που αναζητά να «λειάνει» τις γωνίες του και να γίνει ένα αληθινό αγόρι.
Ωστόσο, τίποτα δεν του δίνεται χωρίς να προσπαθήσει και ο ίδιος. Μία εσωτερική αλχημική διαδικασία πρέπει να πραγματοποιηθεί έτσι ώστε ο ίδιος να γίνει άξιος αυτής της διαφώτισης. Πρέπει να περάσει μέσα από τις δυσκολίες της ζωής, να πολεμήσει τους πειρασμούς να χρησιμοποιήσει τη συνείδησή του (που μέσα στην ταινία παρουσιάζεται σαν τον Τζίνιμι, τον Γρύλλο) και πρέπει να βρει το σωστό μονοπάτι. Το πρώτο βήμα είναι να πάει στο σχολείο, γεγονός που αντιπροσωπεύει τη γνώση. Μετά από αυτό οι πειρασμοί της ζωής εμφανίζονται στο μονοπάτι του Πινόκιο.
Ο Πειρασμός της Δόξας και της Φήμης: Στο δρόμο για το σχολείο ο Πινόκιο συναντά την Αλεπού (Foulfellow, στα αγγλικά) και τον Γιδδεών τη Γάτα που τον αποπλανούν στον “εύκολο δρόμο για την επιτυχεία”: ο δρόμος της βιομηχανίας τους θεάματος. Παρόλο τις προειδοποιήσεις της συνείδησής του, η μαριονέτα του Πινόκιο ακολουθεί αυτούς τους επικίνδυνους χαρακτήρες και μεταπωλείται στον Στρομπόλι έναν ένθερμο υποστηρικτή της βιομηχανίας του κουκλοθέατρου.
Στη διάρκεια της παράστασής του ο Πινόκιο γνωρίζει από κοντά όλες τις πτυχές του “εύκολου δρόμου:” δόξα, χρήματα και καυτές γυναικείες μαριονέτες.
Ο Πινόκιο ωστόσο μαθαίνει γρήγορα το κόστος αυτής της ψευδούς αποτυχίας: δεν μπορεί να πάει πίσω να δει τον πατέρα του (τον Δημιουργό), τα χρήματα που κερδίζει πηγαίνουν στα χέρια του Στρόμπολι, του “διαχειριστή” του και βλέπει ποια θα είναι η τύχη του όταν μεγαλώσει.
Δείτε τη φωτογραφία αυτής της μαριονέτας … μάλλον μία ζοφερή απεικόνιση του θεάματος, έτσι δεν είναι; Δεν είναι ουσιαστικά τίποτα περισσότερο από μια μαριονέτα …. μετά βλέπουμε την αληθινή φύση του «εύκολου δρόμου», όπου ο Πινόκιο καταλαβαίνει τη θλιβερή κατάσταση που είναι να ζεις μέσα σε κλουβί. Είναι κάτι σαν ζώο και βρίσκεται στο έλεος ενός «σκληρού εργοδότη» που τον εξαπάτησε για να πουλήσει την ψυχή του.
Ο Πινόκιο τότε ανακτά την συνείδησή του—τον γνωστό Γρύλλο—και περιμένει να αποδράσει. Παρόλο όλη την ευσυνειδησία στον κόσμο δεν μπορεί να τον σώσει και ο γρύλλος δεν μπορεί να ανοίξει την κλειδαριά. Είναι τελικά απαραίτητο τίποτα λιγότερο από μια θεϊκή παρέμβαση για να τον σώσει, αλλά όχι πριν προλάβει να είναι ειλικρινής με την νεράιδα (τη θεϊκή αγγελιοφόρο) και, κυρίως με τον εαυτό του.
Οι Γήινοι Πειρασμοί: Πίσω στο σωστό δρόμο, ο Πινόκιο συναντά και πάλι την Αλεπού που τον παρασύρει στο “Νησί των Απολαύσεων” ένα μέρος που δεν υπάρχει σχολείο (γνώση) και νόμοι (ηθική). Τα παιδιά μπορούν να τρώνε, να πίνουν, να καπνίζουν και να κάνουν ό,τι θέλουν … όλα κάτω από το βλέμμα του Επόπτη.
Το “Νησί των Απολαύσεων” είναι μία αλληγορία για τον “έκλυτο βίο” από άγνοια και την συνεχή στιγμιαία απόλαυση και άμεση ικανοποίηση όλων των πιο χαμηλών ενστίκτων κάποιου. Ο Επόπτης ενθαρρύνει αυτή την συμπεριφορά γνωρίζονται ότι είναι μία τέλεια μέθοδος για να δημιουργήσει δούλους. Τα αγόρια που επιδίδονται υπερβολικά σε αυτόν τον τρόπο ζωής μεταμορφώνονται σε γαϊδούρια τα οποία εκμεταλλεύεται ο Επόπτης για να δουλεύουν σε ένα ορυχείο. Πρόκειται λοιπόν για άλλη μία αλληγορία αυτή τη φορά που αφορά τις άβουλες μάζες.
Ο ίδιος ο Πινόκιο αρχίζει να μεταμορφώνεται σε γάιδαρο. Αν δούμε υπό το πρίσμα του εσωτερισμού τότε είναι που βρίσκεται πιο κοντά στην υλική πλευρά της υπόστασής του, μία προσωποποίηση αυτού του επίμονου ζώου, παρά μία προσωποποίηση του πνευματικού του εαυτού. Αυτό το τμήμα της ιστορίας είναι μια λογοτεχνική αναφορά στο έργο του Απουλίου «Μεταμορφώσεις ή Χρυσός Όνος,» ένα κλασικό έργο που μελετάται από πολλές μυστηριακές σχολές, καθώς και από τον Ελευθεροτεκτονισμό.
Στις Μεταμορφώσεις περιγράφονται οι περιπέτειες του Λούκιου ο οποίος από πειρασμός αποφασίζει να γνωρίσει τα θαύματα τις μαγείας και καταφέρνει να μεταμορφωθεί από την ανοησία του σε έναν γάιδαρο. Αυτό τον οδηγεί σε μια μακρά και επίπονη διαδρομή, όπου τελικά σώθηκε από την Ίσιδα αφού έχει συμμετοχή στη λατρεία και τα μυστήριά της. και ενώνει λατρεία μυστήριο της. Η ιστορία των Μεταμορφώσεων φέρει πολλές ομοιότητες με την αντίστοιχη του Πινόκιο σε ό,τι αφορά το σενάριο, την πνευματική του αλληγορία και το θέμα της μυήσεως στον αποκρυφισμό.
Ο Πινόκιο, μόλις ανακτά τη συνείδησή του, δραπετεύει από τη φυλακή και τον έκλυτο βίο του «Νησιού των Απολαύσεων.»
Η Μύηση: Ο Πινόκιο επιστρέφει στο σπίτι για να ενωθεί και πάλι με τον πατέρα του, αλλά το σπίτι είναι άδειο. Μαθαίνει ότι τον Τζεπέτο τον έχει καταπιεί μία τεράστια φάλαινα. Ο Πινόκιο τότε με σκοπό να βρει το Δημιουργό του πηδάει μέσα στο νερό όπου τον καταπίνει η φάλαινα. Εδώ έχουμε να κάνουμε με την τελική μύηση όπου πρέπει να ξεφύγει από το σκοτάδι μίας ζωής μέσα στην άγνοια—την οποία συμβολίζει το στομάχι του κήτους—και να οδηγηθεί στην πνευματική φώτιση.
Για άλλη μία φορά ο Carlo Collodi εμπνέεταθ σε μεγάλο βαθμό από μία γνωστή πνευματική μύηση που την συναντάμε στην ιστορία του Ιωνά και του Κήτους δημοφιλής στο Χριστιανισμό, στον Ισλαμισμό και στον Ιουδαϊσμό, αλλά και στις μυστηριακές σχολές.
Ο Ιωνάς είναι επίσης και ο κεντρικός χαρακτήρας του “Βιβλίου του Ιωνά” τον οποίο διατάζει ο θεός να πάει στην Νινευή και να δώσει μία ψεύτικη προφητεία. Ο Ιωνάς θέλοντας να ξεφύγει από αυτό φεύγει και επιβιβάζεται σε ένα πλοίο. Αφού ξεσπάει μία μεγάλη καταιγίδα το πλήρωμα του πλοίου αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά και μαθαίνουν το παράπτωμα του Ιωνά. Ο ίδιος το παραδέχεται και δέχεται να πέσει στη θάλασσα για να σταματήσει η θαλασσοταραχή. Μετά από θαύμα ο Ιωνάς σωζεται από θαύμα αφού τον καταπίνει ένα τεράστιο κήτος στην κοιλιά του οποίου περνάει τρεις μέρες και τρεις νύχτες. Μετά από αυτό ο Ιωνάς υπόσχεται στο θεό ότι θα κάνει αυτό που του είχε πει αρχικά και το κήτος τον ξερνάει στην ξηρά.
Όταν χρησιμοποιείται σαν συμβολισμός του κακού το ψάρι αντιπροσωπεύει τη γη (την κατώτατη φύση του ανθρώπου) και την ταφή. Έτσι και ο Ιωνάς, περνώντας τρεις μέρες στην κοιλιά του. Πολλοί Πατέρες της Εκκλησίας θεωρούν ότι το κήτος που κατάπιε τον Ιωνά είναι το σύμβολο του Πατέρα θεού που όταν ο προφήτης του πετιέται στη θάλασσα, δέχθηκε τον Ιωνά μέσα στη δική του φύση μέχρι να είναι εκείνος ασφαλής. Η ιστορία του Ιωνά αποτελεί μία περιγραφή μύησης στα Μυστήρια και το μεγάλο κήτος συμβολίζει το σκοτάδι της άγνοιας που περιβάλλει τον άνθρωπο όταν αυτός ρίχνεται έξω από το πλοίο—γέννηση—μέσα στη θάλασσα—τη ζωή.
Ο Πινόκιο με τον ίδιο τρόπο πέρασε μέσα από τις δυσκολίες μίας μυήσεως και βγήκε έξω στο φως περνώντας μέσα από το σκότος της άγνοιας. Βγαίνει έξω από τον τάφο, όπως και ο Χριστός. Είναι τώρα ένα “αληθινό αγόρι,” ένας πεφωτισμένος άνδρας που έσπασε τις αλυσίδες της υλικής ζωής και αγκαλιάζει τον πραγματικό ανώτερο εαυτό του. Ο Γρύλλος λαμβάνει μία χρυσή καρφίτσα από την Νεράιδα πράγμα που αντιπροσωπεύει την αλχημική διαδικασία της μεταμόρφωσης της συνείδησης του Πινόκιο από ένα ακατέργαστο μέταλλο σε χρυσό.
Η “Μεγάλη Δουλειά” έχει πραγματοποιηθεί. Τι μένει λοιπόν να γίνει;
Ένα τρελό πάρτι με την συνοδεία ακορντεόν, φυσικά!
Συμπέρασμα: Αν το δει κανείς με τα μάτια ενός μυημένου, η ιστορία του Πινόκιο είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα παραμύθι. Οι λεπτομέρειες στην ταινία μπορεί να φαίνονται ασήμαντες, αλλά ξαφνικά δείχνουν έναν ολοφάνερο συμβολισμό και μία αλήθεια. Εμπνευσμένη από άλλα κλασικά μεταφυσικά έργα όπως “Οι Μεταμορφώσεις” και η ιστορία του Ιωνά, ο Carlo Collodi έγραψε μία σύγχρονη ιστορία μύησης που είναι μία από τις σημαντικότερες πτυχές της Μασονικής ζωής.
Αν και η σχέση του Disney με τον Ελευθεροτεκτονισμό πάντα αμφισβητείται, η επιλογή αυτής της ιστορίας για να γίνει ταινία είναι ενδεικτική. Πολλές συμβολικές λεπτομέρειες προστέθηκαν ώστε να γίνουν περισσότερο προφανείς οι αποκρυφιστικές λεπτομέρειες της αρχικής ιστορίας. Αν κάποιος σκεφτεί το πόσες φορές έχει παρουσιαστεί η ιστορία του Πινόκιο και η επιτυχία της ανά τον κόσμο (είναι το νούμερο ένα βιβλίο σε πωλήσεις παγκοσμίως) μπορεί να αντιληφθεί ότι αυτό που έχει παρακολουθήσει δεν είναι τίποτα άλλο από μία πορεία προς τη διαφώτιση που πολλοί λίγοι το καταλαβαίνουν. O Πινόκιο παραμένει ακόμα και σήμερα μία Μασονική ιστορία και αποκαλύπτει το φιλοσοφικό υπόβαθρο εκείνων που έχουν και ελέγχουν τη δύναμη των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της βιομηχανίας του θεάματος.
http://epanastasi-gr.blogspot.com/2012/08/blog-post_416.html#more
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου